زمینه و هدف: در ایران تولید بستنی غیرپاستوریزه تحت عنوان سنتی بسیار رایج است. از آنجاییکه در تهیه و توزیع این فرآورده شرایط پاستوریزاسیون و بهداشت فردی بطور کامل رعایت نمیگردد، احتمال بروز مسمومیت و عفونتهای غذایی افزایش مییابد. این مطالعه به منظور ارزیابی آلودگی بستنیهای سنتی به اشریشاکلی و انتروباکتریاسه به عنوان شاخص آلودگی انجام گردید.
روش کار: در این مطالعه که به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گردید، تعداد 100 نمونه بستنی سنتی بطور تصادفی از کلیه مراکز تولید و فروش بستنی شهر گرگان در شش ماهه اول 1388 برداشت و با رعایت استاندارد در شرایط استریل به آزمایشگاه مواد غذایی منتقل و آزمونهای میکروبی روی نمونهها انجام و سپس نتایج حاصله با استاندارد ایران مقایسه شدند.
یافتهها: یافتههای تحقیق نشان داد که میزان آلودگی نمونههای بستنی به اشریشاکلی و انتروباکتریاسه به ترتیب حدود 36 و 11 درصد و در مجموع حدود 40 درصد از کل نمونههای اخذ شده قابلیت مصرف نداشتند. میزان آلودگی نمونههای بستنی به اشریشیاکلی بیش از 3 برابر انتروباکتریاسه بود. رابطه بین میزان آلودگی با سطح سواد، رعایت بهداشت فردی متصدیان و همچنین وضعیت بهداشت محیط اماکن از نظر آماری معنیدار بود.
نتیجهگیری: منبع اصلی آلودگی میکروبی در مراکز تهیه و توزیع بستنی سنتی، استفاده از شیرهای غیرپاستوریزه، عدم رعایت مقررات بهداشتی شامل بهداشت فردی، عدم شستشو و گندزدایی صحیح ظروف مورد استفاده بود. جهت جلوگیری از وقوع مسمومیتهای ناشی از مصرف این بستنیها، پاستوریزاسیون شیر و رعایت بهداشت فردی و کنترل نظارت بهداشتی مراکز تهیه و توزیع الزامی میباشد. با توجه به نتایج این مطالعه لازم است مسئولین بهداشتی زمینه را برای تبدیل وضعیت تهیه و توزیع بستنی از سنتی به صنعتی فراهم آورند.
Shahryari A, Tabarsaa H, Ghasemi S, Shahinei A, Ghodes mofidi E. Evaluation of Traditional Ice Cream Contamination to Escherichia coli and Enterobacteriaceae in Gorgan Ice Cream Enterprises in 2010 . j.health 2010; 1 (2) :7-14 URL: http://healthjournal.arums.ac.ir/article-1-137-fa.html
شهریاری علی، طبرسا حسینعلی، قاسمی سلطان محمد، شاهینی عبدالرحمان، قدس مفیدی ابراهیم. ارزیابی آلودگی بستنی سنتی به اشریشاکلی و انتروباکتریاسه در مراکز تولید و فروش بستنی شهر گرگان در سال 1388. سلامت و بهداشت. 1389; 1 (2) :7-14