مقدمه و هدف: سلامتی و رفتار با یکدیگر مرتبط هستند و بسیاری از بیماری ها در رفتارها و عادات نادرست افراد ریشه دارند. لذا پیشگویی یا تعیین رفتار برای جستجوی اقدامات موثر در جهت کاهش ابتلا به بیماری ها و ارتقای سلامتی مفید است. این پژوهش با هدف تعیین عوامل موثر بر رفتار تغذیه ای رابطان بهداشتی، بر اساس مدل پرسید  - پروسید انجام شد.

روش کار: پژوهش از دسته مطالعات توصیفی، تحلیلی و مقطعی بود. جامعه و محیط پژوهش ۱۵۳ نفر از رابطان بهداشتی فعال در مراکز بهداشتی درمانی و پایگاههای بهداشتی شهر رشت در سال ۱۳۹۴ بودند که به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه خودایفای روا و پایا و بر اساس مدل پرسید -پروسید بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS-۱۸ و شاخصهای آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شد.

یافته ها: میانگین سنی رابطان ۱۱/۹ ± ۰۳/۴۳ سال بود. همه سازه های مدل پرسید پروسید شامل: آگاهی (۰۰۰۱/۰p<، ۲۹۶/۰=β) و نگرش (۰۰۰۱/۰p<، ۳۹۶/۰=β)، عوامل تقویت کننده (۰۲/۰p<، ۱۵۵/۰=β) و قادر کننده (۰۳/۰p<، ۱۴۴/۰=β)، پیشگویی کننده رفتار تغذیه ای بودند. بر اساس آزمون رگرسیون خطی، سازه های الگوی پرسید- پروسید در مجموع توانستند توضیح دهنده ۴۰ درصد تغییرات رفتار تغذیه ای سالم باشند (۰۰۰۱/۰>p، ۴۰۰/۰=R^۲). بین تمامی سازههای مدل پرسید با رفتار تغذیه ای، همبستگی مستقیم و معنی داری مشاهده شد (۰۵/۰>p).

نتیجه گیری: نگرش، آگاهی و عوامل تقویت کننده و قادر کننده به ترتیب، مهمترین عوامل موثر بر رفتار تغذیه ای بودند. وضعیت نگرش و عوامل تقویت کننده، مطلوب و سایر سازه ها در سطح متوسط بودند. با توجه به همبستگی مستقیم بین سازه های مدل پرسید و رفتار تغذیه ای رابطان بهداشتی، پیشنهاد می شود مداخلات آموزشی مقتضی بر اساس مدل پرسید- پروسید به منظور ارتقای رفتارهای تغذیه ای صورت گیرد.