ثریا نورایی مطلق، عزیز رضاپور، فرهاد لطفی، داود ادهم ، علی سرابی آسیابر *،
دوره ۸، شماره ۴ - ( ۷-۱۳۹۶ )
چکیده
زمینه و هدف: هنگامی که خانوارها بخش زیادی از منابع خود را برای پرداخت هزینه های سلامت استفاده کنند، دچار مشکلات مالی میشوند که استانداردهای زندگی را تهدید میکند. بنابراین حفاظت خانواده از هزینه های کمرشکن سلامت، هدف مطلوب سیستم‌های بهداشتی است. هدف این مطالعه بررسی عوامل موثر بر احتمال مواجهه خانوارهای استانهای محروم با هزینه های کمرشکن سلامت، همچنین سنجش شاخص مشارکت مالی عادلانه و ضریب جینی بود.
روش کار: ازمدل اقتصادسنجی بیزین لاجیت برای شناسایی عوامل موثر بر احتمال مواجهه خانوارها با هزینه های کمرشکن در سال ۱۳۹۱ استفاده گردید. داده های پژوهش از پرسشنامه هزینه و درآمد خانوار مرکز آمار ایران استخراج گردید. حجم نمونه پژوهش ۲۲۰۵۷ خانوار مربوط به استانهای محروم بود.
یافته ها: در سال ۱۳۹۱ حدود ۲۵/۶ درصد از مردم این استانها در معرض هزینه های کمرشکن قرار داشتند. شاخص مشارکت مالی عادلانه و ضریب جینی به ترتیب، ۸۲/۰ و ۴۵/۰برآورد گردید. مهمترین عامل بروز هزینه‌های کمرشکن، بهره مندی از خدمات دندانپزشکی و بستری بود. همچنین افزایش تعداد افراد بالای ۶۵ سال در خانوار، بیکار بودن و یا تحصیلات پایین سرپرست، زن بودن سرپرست و نداشتن پوشش بیمه ای احتمال مواجهه با هزینه های کمرشکن را افزایش میداد.
نتیجه گیری: به نظر میرسد محافظت سیستم تامین مالی ایران از خانوارها در مقابل هزینه های کمرشکن کافی نبوده و اصلاح سیستم تامین مالی سلامت ضروری است. بعلاوه سیاستگذاران باید حوزه های خدماتی بیمه ای را که مأموریتشان حمایت مالی خانوارها از وقوع هزینه های کمرشکن است، به وسیله مکانیزم های پیش پرداخت افزایش دهند.
