علیرضا محمدی، رضا هاشمی معصوم‌آباد *،
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ویژه نامه تابستان ۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: مراکز بهداشتی- درمانی از جمله مراکز حیاتی و مهم خدماتی هستند که دسترسی مناسب و به‌موقع به آنها از اهداف اساسی توسعه و عدالت اجتماعی به‌حساب میآید. سلامت هر فرد و جامعه در گرو مراکزی است که سلامت وی را تأمین می‌کند، مراکز خدمات بهداشتی و درمانی از جمله مراکزی هستند که به طور مستقیم در تأمین سلامت فرد و جامعه دخیل هستند؛ لذا دسترسی سریع، به‌موقع و ارزان به این مراکز در هر جامعه، به‌خصوص در جوامع شهری خیلی مهم و ضروری است. از همین رو هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل میزان دسترسی محلات شهر اردبیل به مراکز بهداشتی- درمانی بود.
روش کار: این مقاله با استفاده از مدل‌های آمار فضایی، در نرم‌افزار Arc/GIS به نحوه توزیع فضایی کاربری‌های بهداشتی- درمانی در سطح شهر اردبیل پرداخت. داده‌های موردنیاز نیز به روش کتابخانه‌ای و با مراجعه به منابع و سازمان‌های مربوطه گردآوری‌شدند. جهت همبستگی بین جمعیت و کاربری بهداشتی- درمانی و همچنین کاربری بهداشتی- درمانی با سایر کاربری‌ها از نرم‌افزار IDRISI SELVA استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که ناحیه ۲ از منطقه ۲ و ناحیه ۵ از منطقه ۴ در وضعیت بهتری به لحاظ دسترسی به مراکز بهداشتی- درمانی قرار دارند و بقیه مناطق به لحاظ دسترسی در وضعیت مطلوبی به سر نمی‌برند. همچنین میزان همبستگی بین جمعیت و کاربری درمانی در سطح کل شهر و در سطح منطقه ۴ منفی بود.
نتیجه‌گیری: در زمینه سازگاری بین کاربری بهداشتی- درمانی با سایر کاربری‌ها میزان همبستگی بین کاربری بهداشتی- درمانی و کاربری‌های آموزشی، فرهنگی، فضای سبز، تجاری، تجاری خدماتی و ورزشی همبستگی مثبت و با کاربری‌های مسکونی، اداری انتظامی، کارگاهی صنعتی همبستگی منفی وجود داشت. در نهایت با توجه به خروجی حاصل از یافته‌های پژوهش، پیشنهاداتی ارائه شد.
