نفیسه نصیرزاده، مهدی معبودی *، نصرت عبداله پور، فرامرز هلالی،
دوره ۱۱، شماره ۵ - ( زمستان ۱۳۹۹ )
چکیده
مقدمه و هدف: ماکروارگونومی یک نگرش فنی- اجتماعی است که هدف آن بهبود سیستم کاری سازمانها است. مطالعه حاضر با هدف بررسی جهتگیری پژوهشی علم ماکروارگونومی در ایران بر مبنای پژوهشهای منتشر شده به زبان فارسی انجام شده است.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع مروری و به صورت تحلیل محتوا است که بر روی مطالعات انجام شده در زمینه ماکروارگونومی در ایران انجام گرفته است. پایگاههای علمی- پژوهشی با کلیدواژههای «ماکروارگونومی»، «ارگونومی مشارکتی»، «ارگونومی با مشارکت»، «ارگونومی کلان»، «ارگونومی جامع» و «ارگونومی سازمانی» که به صورت فارسی منتشر شده بودند؛ مورد بررسی قرار گرفتند. در تحلیل مقالات استخراجی، علاوه بر آمار توصیفی، در راستای تعیین جهتگیری مطالعات، ارزیابی کیفی نیز صورت گرفت.
یافته ها: ۶۴ مطالعه در بین سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۹۷ وارد مطالعه شدند. ۵۱/۵۵ درصد (بیشترین فراوانی) مطالعات در بین سالهای ۱۳۹۷-۱۳۹۱ بود. بیشتر این مطالعات در حوزه صنعت و تعداد کمتری از آنها در حوزه آموزش انجام گرفته بود. از بین مقالات مورد بررسی، بیشتر آنها به اصلاح سیستم کاری جهت کاهش اختلالات اسکلتی- عضلانی و افزایش کیفیت زندگی کاری؛ به سه شیوه کیفی، توصیفی- تحلیلی و مداخلهای پرداخته بودند.
نتیجه گیری: ماکروارگونومی در تمامی حوزهها کاربرد داشته و نتایج مثبتی را عرضه نموده است. اما جایگاه ماکروارگونومی در ایران در تمامی حوزهها به خصوص در صنایع کوچک و متوسط کمرنگ بوده و نیازمند اجرای پژوهشهای کاربردی بیشتر میباشد. از طرفی علاوه بر چاپ پایان نامهها و مقالات، بایستی نحوه انجام کار و اثربخشی آنها، برای تصمیمگیران و مدیران ارشد ارائه شود تا منجر به درک ضرورت چرایی اصلاح سیستم کاری گردد.
