زمینه و هدف: همه ساله در نقاط مختلف دنیا میلیونها انسان در اثر گزش حیوانات در معرض خطر ابتلای به بیماری هاری هستند. میزان حیوان گزیدگی در استانهای اردبیل و گلستان بیش ازسایر نقاط کشور میباشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر تلفیق برنامههای آموزش بهداشت با مداخلات مرکز بهداشت بر میزان بروز حیوان گزیدگی، سطح آگاهی و رفتارهای پیشگیری کننده از هاری در روستاهای منتخب شهرستان اردبیل اجرا گردید. روش کار: در این مطالعه شبه تجربی با استفاده از روش حضوری و غیر حضوری بیش از 500 نفر از ساکنین روستاهای منتخب مورد آموزش قرار گرفتند. مداخلات و پیگیریهای اجرایی نیز توسط مسئولان و کارکنان مرکز بهداشت شهرستان اردبیل در سال 1389 انجام گرفت. دادهها بوسیله پرسشنامه محقق ساخته در قبل و 2 تا 4 ماه بعد از آموزش جمعآوری گردید. آمار حیوان گزیدگی نیز از مرکز بهداشت شهرستان اردبیل اخذ گردید. آنالیز دادهها با استفاده از آزمونهای آمار توصیفی تحلیلی (درصد فراوانی، میانگین، همبستگی و...) در نرم افزار SPSS انجام شد. یافتهها:70% شرکت کنندگان را آقایان و 30% را خانمها تشکیل داده بودند. آموزش بهداشت تاثیر مثبت بر آگاهی از ماهیت بیماری هاری و رفتارهای پیشگیری کننده از آن در گروه هدف داشت (05/0p<). همچنین آمار حیوانگزیدگی در طول مطالعه و یکسال بعد در مقایسه با چهار سال گذشته کاهش داشت. نتیجهگیری: تلفیق آموزش بهداشت با مداخلات و پیگیریهای اجرایی توانست علاوه بر افزایش آگاهی و بهبود الگوهای رفتاری افراد، موجب کاهش میزان حیوان گزیدگی در سطح روستاها و به تبع آن کاهش خطر ابتلا به هاری گردد. استمرار این قبیل برنامهها پیشنهاد میگردد.
Hamidzadeh Arbabi Y, Rezakhani H, Savadpoure M, Nakhostine B, Haji Gahramani M, Babai Y, et al . Impact of Health Education on Incidence of Animal Bites and Knowledge on Rabies and Preventive Behaviors in Selected Villages of Ardabil City. j.health 2013; 4 (1) :84-93 URL: http://healthjournal.arums.ac.ir/article-1-52-fa.html
حمیدزاده اربابی یوسف، رضاخانی مقدم حامد، سواد پور محمد تقی، نخستین بابک، حاج قهرمانی منصور، بابایی یوسف، و همکاران.. تاثیر برنامه آموزش بهداشت بر میزان بروز حیوان گزیدگی و سطح آگاهی از ماهیت بیماری و رفتارهای پیشگیری کننده از هاری در روستاهای منتخب شهرستان اردبیل. سلامت و بهداشت. 1392; 4 (1) :84-93
