|
مطالعه الگوی مکانی- زمانی بیماری سل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در استان آذربایجان غربی از سال 1399-1395
|
اسلام مرادی اصل    ، پیمان حسنه ، آرمان لطیفی ، سارا رحیمی ، رسول انتظار مهدی |
| دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران |
|
|
چکیده: (92 مشاهده) |
زمینه و هدف: انجام اقدامات پیش‌گیرانه برای کاهش موثر بیماری سل، نیازمند اطلاعاتی در مورد توزیع بیماری سل بر اساس الگوی پراکنش مکانی و زمانی در کشور است. این مطالعه با هدف شناسایی پراکنش الگوی مکانی- زمانی بیماری سل در استان آذربایجان غربی در طی سال‌های 1395 تا 1399 با استفاده از نرم افزار Arc-GIS انجام شد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی الگوی پراکنش مکانی بیماری سل در استان آذربایجان غربی بود که می‌تواند راهنمایی برای برنامه ریزی مناسب بهداشتی برای انجام مداخله های پیش‌گیرانه و تخصیص بهتر منابع باشد.
روش کار: این مطالعه مقطعی بر روی داده‌های جمع آوری سل (754 بیمار) در سطح استانی ارائه شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران بین سال‌های 1395 تا 1399 که در سامانه ثبت بیماریهای معاونت بهداشتی دانشگاه ثبت شده بود،انجام شد. برای شناسایی تغییرات فضایی از روش تحلیل همبستگی موران و Getis Ord G* با استفاده از نرم افزار Arcmap GIS 10.4 استفاده شد. علاوه بر این، از روش تحلیل همبستگی براساس فاصله و تحلیل خوشه‌ای، برای تجزیه و تحلیل صرفاً مکانی- زمانی استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که 80 درصد مبتلایان به بیماری سل در استان آذربایجان غربی متعلق به شهرهای ارومیه، میاندواب، سلماس و چهاربرج بود. علاوه بر این شهرهای پیران‌شهر، مهاباد، شاهین‌دژ و تکاب لکه‌های داغ را تشکیل داده بودند. امتیاز Z-Score برای شهرهای مذکور مثبت و به لحاظ آماری معنادار بود. در واقع در این شهرها تعداد مبتلایان به بیماری سل بالا بود.
نتیجه‌گیری: بر اساس الگوی پراکنش فضایی، بیماری سل در آذربایجان غربی بصورت خوشه‌ای بود که به ترتیب در شهرهای ارومیه، میاندواب، سلماس و چهاربرج با بیشترین تعداد مبتلایان شیوع یافته بودو همچنین فاصله مکانی ، مهمترین عامل گسترش شیوع بیماری سل در استان بود که با تردد و جابجایی بین استانی، فاصله مکانی کاهش یافته و بیماری سل از کانون به پیرامون انتشار یافته است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: سل، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، الگوی مکانی، آذربایجان غربی، ایران |
|
|
متن کامل [PDF 2180 kb]
(87 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1402/6/28 | پذیرش: 1402/12/5 | انتشار: 1403/1/14
|
|
|
|
|
|
