سنجش وضعیت و رتبه بندی شهرستان های استان اردبیل به لحاظ دسترسی به خدمات و زیرساخت های بهداشتی درمانی
|
منصور رحمتی ، لیلا رئیسی ، اصغر پاشازاده |
دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران |
|
چکیده: (639 مشاهده) |
زمینه و هدف: در دسترس بودن متوازن و عادلانه نیروی انسانی و تجهیزات و خدمات بخش بهداشت و درمان در نواحی مختلف جغرافیایی شرطی بنیادین و ضروری جهت افزایش سطح سلامت انسانها و به تبع آن جامعه سالم است؛ چرا که توزیع نامناسب و نابرابر خدمات و امکانات بهداشتی، هزینه مالی سنگینی را بر دوش جوامع تحمیل کرده و با تداوم این نابرابریها، عقب ماندگی و کندشدن سرعت رشد جوامع را منجر خواهد شد. لذا هدف این پژوهش سنجش وضعیت و رتبهبندی شهرستانهای استان اردبیل به لحاظ دسترسی به خدمات و زیرساختهای بهداشتی- درمانی بود.
روش کار: تحقیق حاضر از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی بود. دادههای مورد نیاز از سالنامه آماری 1395 استخراج شده و از طریق کارشناسان شاغل در مراکز درمانی استان و به روش نمونهگیری گلولهبرفی تعداد 10 پرسشنامه تعیین ارجحیت تکمیل شد. در این راستا، جهت وزندهی به شاخصها، از مدل آنتروپی؛ جهت رتبهبندی برخورداری شهرستانها، از مدل کوپراس؛ جهت سطحبندی شهرستانها، از روش تحلیل خوشهای در قالب نرمافزار SPSS و جهت نمایش وضعیت برخورداری شهرستانها، از نرمافزار ArcGIS، استفاده گردید.
یافته ها: نتایج نهایی مدل کوپراس بیانگر این امر بود که بیشترین میزان دسترسی به خدمات و زیرساختهای بهداشتی- درمانی در بین شهرستانهای استان اردبیل، به ترتیب رتبه، شهرستانهای اردبیل، مشگینشهر، خلخال، مغان، نمین، پارسآباد، بیلهسوار، نیر، کوثر و سرعین بودند و اینکه شهرستانهای استان اردبیل در سه خوشه در حال توسعه، نسبتاً محروم از توسعه و محروم از توسعه قرار داشتند.
نتیجه گیری: در سطح کشوری، استان اردبیل از لحاظ دسترسی به خدمات و زیرساختهای بهداشتی- درمانی در حد کمتر از متوسط یا در وضعیت نسبتاً محروم از توسعه قرار گرفته است. تفاوت در سطح و برخورداری در بین شهرستانهای استان هم نشانگر عدم رعایت عدالت در توزیع شاخصهای بهداشتی- درمانی در سطح استان است.
|
|
واژههای کلیدی: رتبه بندی، خدمات بهداشتی- درمانی، مدل کوپراس، استان اردبیل |
|
متن کامل [PDF 1445 kb]
(227 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1401/6/23 | پذیرش: 1401/6/10 | انتشار: 1401/6/10
|
|
|
|