زمینه و هدف:امروزه برای تحلیل حوادث مختلف، صدها روش معرفی شده است، از این رو یکی از گامهای موثر و اصولی در تجزیه و تحلیل حوادث انتخاب شایسته و هدفمند روش آنالیز حادثه است. روشهای سنتی تحلیل حوادث در صنایع پیچیده، دید جامعنگر ندارند و هر جزء از سیستم را به طور جداگانه بررسی میکنند. لذا استفاده از روشهای سیستماتیک نوین برای رفع این مشکلات مفید میباشد. مطالعه حاضر با هدف تحلیل سیتماتیک یکی از حوادث شغلی منجر به مرگ در یک صنعت خودروسازی انجام گرفت. روش کار:مطالعهپژوهش موردی فعلیازنوعکیفیبهمنظور تحلیل حوادث منجر به مرگ یک صنعت خودروسازی با استفاده از تکنیک سیستم مبتنی بر تئوری سیستمهاAnalysis Based System Theories) ) در سال 1397 انجام گرفت. برای اجرای این مطالعه ابتدا مستندات حوادث ناشی از کار بایگانی شده از سال 1387 تا 31 فروردین 1397 بررسی گردید. سپس شرحی از هر یک از حوادث مشخص و محدودیتها، سطوح سلسله مراتبی کنترل و اقدامات ناکافی کنترلی تعیین گردیدند و در نهایت ایمنی سیستم در رابطه با هر حادثه ارزیابی شد. یافتهها: در تحلیل حادثه فاکتورهای مختلفی در سطوح مختلف سلسله مراتب در بروز حادثه دخیل بوده و اجزاء مختلف سیستمهای فنی- اجتماعی بر همدیگر تاثیر متقابل داشته اند و درمیان آنها اقدامات ناکافی واحد ایمنی بالاتر بوده است. نتیجهگیری:تکنیک STAMP با ترسیم ساختار کنترلی به عنوان یک روش سیستماتیک برای تجزیه و تحلیل این حادثه فاکتورهای متعددی را در بروز حادثه دخیل دانسته و برخلاف روشهای سنتی عامل حادثه را یک جزء از سیستم قلمداد نمیکند، لذا میتواند به عنوان ابزار سودمندی در تحلیل حوادث به خصوص در سیستمهای پیچیده و حساس به کار رود.
Shirali G, Afshari D, Mosavianasl Z. The Application of Systems-Theoretic Accident Model and Process in the Systematic Nonlinear Analysis of Accidents in Car Industry. j.health 2019; 10 (2) :194-204 URL: http://healthjournal.arums.ac.ir/article-1-1855-fa.html
شیرالی غلامعباس، افشاری داوود، موسویان اصل * علویه زینب. کاربرد مدل مبتنی بر تئوری سیستمها در تحلیل سیستماتیک (غیرخطی) حوادث- مطالعه موردی در یکی از صنایع خودرو سازی. سلامت و بهداشت. 1398; 10 (2) :194-204