زمینه و هدف: یکی از معضلات مهم در بخش استخرهای آبگرم معدنی، آمار قابل توجه افراد آسیب دیده، مطابق اسناد پزشکی قانونی و پرونده های قضایی میباشد. هدف اصلی این تحقیق ارائه مدل مفهومی، برای سنجش و مدیریت ریسک استفاده از استخرهای آب گرم معدنی بر اساس پارامترهای کیفیت، سازه ای و سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE) میباشد. روش کار: در این تحقیق برای تهیه مدل مفهومی ریسک در چهار مرحله مطابق اصول استاندارد مدیریت ریسک اقدام گردید. با مطالعه استانداردهای ایران و جهان برای آبگرم های معدنی، پس از آزمون های روایی و پایایی، 83 پارامتر موثر که شامل 16 پارامتر کیفی، 30 پارامتر سازه ای و 37 پارامتر HSE بود استخراج گردید. وزن اثر آنها بر اساس پرسشنامه و مقدار خطر برای استفاده کنندگان با روش تحلیل سلسله مراتبی، بدست می آید. در مرحله بعد طبقات ریسک کمی و کیفی در پنج محدوده برای هر پارامتر بدست آمد. سپس با تجمیع امتیاز این پارامترها، نتیجه نهایی ریسک استفاده از هر استخر حاصل میشود. یافته ها: به منظور مطالعه و ارزیابی ریسک استخرهای آب گرم معدنی استان اردبیل با روش ابداع شده از این تحقیق، ارزیابی مدیریت ریسک شش استخر در استان اردبیل انجام شد. مشخص شد که استخر قطورسویی با امتیاز 81.5، دارای سطح ریسک غیر قابل قبول بوده، آب گرم های گاومیش گلی با امتیاز 62/70، شابیل با امتیاز 88/61 و قینرجه با امتیاز 1/59 دارای سطح ریسک زیاد بوده و استخرهای سبلان با امتیاز 23/48 و بوشلی با امتیاز 16/46، دارای سطح ریسک متوسط میباشند. نتیجه گیری: مدل ارائه شده با شواهد و مدارک وقایع پزشکی قانونی مورد اعتبار سنجی قرار گرفت. با توجه به نتایج مدل مفهومی ریسک و امتیاز بهدستآمده برای هر جزء و اجزای فرعی، می توان راهحلهای متناسب از جمله، لزوم اصلاح استانداردهای جاری برای هر استخر آب گرم ارائه کرد.
Mohammadhoseini T, Saadati* H, Azadvari L, Ezzati F. Risk Management Model for Mineral Hot Spas Based on Quality, Structural, and HSE System Index. j.health 2025; 15 (4) :399-415 URL: http://healthjournal.arums.ac.ir/article-1-2968-fa.html
محمدحسینی حیران طه، سعادتی * حسین، آزادواری لیلا، عزتی فرحناز. ارائه مدل مفهومی مدیریت ریسک برای استفاده در استخرهای آب گرم معدنی بر اساس شاخص های کیفی، سازهای و HSE. سلامت و بهداشت. 1403; 15 (4) :399-415